Bezpieczeństwo wykonywania kolonoskopii z wykorzystaniem urządzenia Scope Guide u chorych z implantowanym elektrostymulatorem

Bezpieczeństwo wykonywania kolonoskopii z wykorzystaniem urządzenia Scope Guide u chorych z implantowanym elektrostymulatorem
Z uwagi na obecność pola magnetycznego wytwarzanego przez urządzenie Scope Guide, kolonoskopia z jego wykorzystaniem jest przeciwwskazana u pacjentów po przebytym wszczepieniu stymulatora (PPM), kardiowertera-defibrylatora (ICD) lub układu resynchronizującego pracę serca (CRT). Brytyjscy autorzy postanowili ocenić bezpieczeństwo kolonoskopii z wykorzystaniem systemu Scope Guide u chorych z implantowanym elektrostymulatorem.

Kolonoskopia jest złotym standardem w diagnostyce raka jelita grubego i w wielu krajach stanowi badanie przesiewowe w kierunku powyższego nowotworu. Wynaleziony w 1990 r. system Scope Guide (Olympus) upraszcza wykonanie kolonoskopii od strony technicznej. Pozwala na wczesne wykrycie tworzącej się pętli, skraca czas badania, poprawia komfort pacjenta podczas badania oraz zwiększa częstość wykrywania zmian polipowatych w jelicie. Jednakże z uwagi na obecność pola magnetycznego wytwarzanego przez omawiane urządzenie, kolonoskopia z wykorzystaniem Scope Guide jest przeciwwskazana u pacjentów po przebytym wszczepieniu stymulatora (PPM), kardiowertera-defibrylatora (ICD) lub układu resynchronizującego pracę serca (CRT). Ponieważ liczba chorych z implantowanym elektrostymulatorem stale rośnie (co roku na świecie wszczepia się ok. milion nowych urządzeń), jak również zwiększa się liczba wykonywanych w ramach programów badań przesiewowych kolonoskopii, brytyjscy autorzy postanowili ocenić bezpieczeństwo kolonoskopii z wykorzystaniem systemu Scope Guide u chorych z implantowanym elektrostymulatorem. Wyniki badania opublikowano w lutowym numerze Endoscopy.

W pierwszej fazie badania, ex vivo, elektrostymulator (PPM, ICD lub CRT) umieszczano w polu magnetycznym, emitowanym przez system Scope Guide. Funkcjonowanie oraz parametry urządzenia były monitorowane bezprzewodowo. Czułość stymulatorów stopniowo zwiększano do wartości maksymalnej, aby zwiększyć możliwość interferencji z polem magnetycznym. Ponieważ nie zaobserwowano żadnych zmian w funkcjonowaniu elektrostymulatorów w polu magnetycznym o częstotliwości 48kHz, emitowanym przez Scope Guide, przystąpiono, po uzyskaniu zgody odpowiedniej komisji bioetycznej, do drugiej fazy badania.

Do fazy in vivo badania włączono łącznie 100 pacjentów (66 mężczyzn i 34 kobiety) w wieku 18-80 lat, z implantowanym elektrostymulatorem (65 PPM, 16 ICD i 19 CRT). Po standardowym sprawdzeniu elektrostymulatora na brzuchu pacjenta układano kolonoskop (w pozycji analogicznej do jego ułożenia podczas rzeczywistego badania, symulując kolonoskopię). Następnie na 2 minuty podłączano system Scope Guide. Przez ten czas czynność serca pacjenta oraz praca elektrostymulatora były ciągle monitorowane. Autorzy nie zaobserwowali żadnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu elektrostymulatorów wynikających z obecności pola magnetycznego emitowanego przez Scope Guide nawet w przypadku ustawienia urządzeń na maksymalną czułość. Pole magnetyczne nie powodowało też zmian w ustawieniach parametrów elektrostymulatorów.

Ograniczeniem omawianego badania, podkreślonym przez autorów w dyskusji, jest stosunkowo krótki czas ekspozycji elektrostymulatora na działanie pola magnetycznego emitowanego przez system Scope Guide. W fazie ex vivo czas ekspozycji wynosił bowiem 2 minuty i oczywiste jest, że podczas wykonywania pełnej kolonoskopii będzie znacznie dłuższy. Jednakże zdaniem autorów, dłuższy czas ekspozycji na działanie pola magnetycznego podczas kolonoskopii u pacjentów po implantacji elektrostymulatora również nie wpłynie na prawidłowe funkcjonowanie urządzenia.

W podsumowaniu artykułu autorzy wnioskują, że system Scope Guide nie powoduje zaburzeń funkcjonowania ani zmian ustawień parametrów elektrostymulatorów. Dlatego też może być bezpiecznie stosowany podczas kolonoskopii u chorych z implantowanym urządzeniem elektrostymulującym. Być może wyniki badania skłonią producentów systemu Scope Guide do cofnięcia zakazu stosowania tego urządzenia u pacjentów z elektrostymulatorami serca.

Źródło: Corbett G.D., Lim Y.C., Lee J.C., Chernolesskiy A., Pugh P.J., Cameron E.A.: Safety of the colonoscope magnetic imaging device (ScopeGuide) in patients with implantable cardiac devices. Endoscopy. 2014 Feb; 46(2): 135-8. doi: 10.1055/s-0033-1359044. Epub 2014 Jan 29.

Dr n. med. Krzysztof Kurek