Gastroenterologia Praktyczna, 2/2015

  • Zespół rozrostu grzybiczego jelita cienkiego
  • Endoskopowe leczenie łagodnych zwężeń dróg żółciowych
  • Rak wątrobowokomórkowy: nieinwazyjna diagnostyka w świetle aktualnych rekomendacji
  • Wskaźniki jakości w endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej – wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i Towarzystwa Chirurgów Polskich
  • Śluzowy nowotwór torbielowaty trzustki − aspekty praktyczne
  • Kalprotektyna kałowa jako nieinwazyjne narzędzie do różnicowania organicznych i czynnościowych chorób przewodu pokarmowego
  • Chłoniak z komórek płaszcza (MCL) w przewodzie pokarmowym – trudności terapeutyczne
  • Gastroenterologia Pediatryczna
  • Omówienie prawa wspólnotowego i krajowego dotyczącego zranień ostrymi narzędziami stosowanymi podczas udzielania świadczeń zdrowotnych
  • Warto przeczytać
  • Program edukacyjny – Gastroenterologia Praktyczna

 

Wersja drukowana:

Cena: 18.00 PLN

Wersja eBook:

Cena: 15.00 PLN

Zespół rozrostu grzybiczego jelita cienkiego
Small intestinal fungal overgrowth
Askin Erdogan, Satish S.C. Rao 

Endoskopowe leczenie łagodnych zwężeń dróg żółciowych
Endoscopic management of benign biliary strictures
Tarun Rustagi, Priya A. Jamidar
Komentarz: dr n. med. Andrzej Baniukiewicz 

Rak wątrobowokomórkowy: nieinwazyjna diagnostyka w świetle aktualnych rekomendacji
Hepatocellular carcinoma: noninvasive diagnostics procedures according to current recommendations 
Małgorzata Piechota, Robert Król, Wojciech Wawrzynek, Marek Hartleb

Wskaźniki jakości w endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej – wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i Towarzystwa Chirurgów Polskich
Quality indicators for endoscopic retrograde cholangiopancreatography – guidelines from the Polish Society of Gastroenterology and the Association of Polish Surgeons
Tomasz Marek, Ewa Nowakowska-Duława, Andrzej Baniukiewicz, Krzysztof Kurek, Andrzej Białek, Janusz Milewski, Jan Pertkiewicz, Jarosław Reguła, Marian Smoczyński, Jan Kulig, Aleksander Zając 

Śluzowy nowotwór torbielowaty trzustki − aspekty praktyczne
Mucinous cystic neoplasm of the pancreas − practical aspects
Adam R. Markowski 

Kalprotektyna kałowa jako nieinwazyjne narzędzie do różnicowania organicznych i czynnościowych chorób przewodu pokarmowego 
Fecal calprotectin as a noninvasive tool to differentiate organic and functional gastrointestinal diseases
Irena Ciećko-Michalska, Iga Wierzbicka-Tutka, Małgorzata Szczepanek, Tomasz Mach 

Chłoniak z komórek płaszcza (MCL) w przewodzie pokarmowym – trudności terapeutyczne
Gastrointestinal involvement in mantle cell lymphoma – therapeutic difficulties
Karolina Tomaszewska-Warda, Krystyna Stec-Michalska 

Gastroenterologia Pediatryczna
Niedojrzałość przewodu pokarmowego u dzieci
Maria Goliszek, Grzegorz Oracz 

Omówienie prawa wspólnotowego i krajowego dotyczącego zranień ostrymi narzędziami stosowanymi podczas udzielania świadczeń zdrowotnych
Rafał Patryn 

Warto przeczytać 

Program edukacyjny – Gastroenterologia Praktyczna

 

Zespół rozrostu grzybiczego jelita cienkiego
Small intestinal fungal overgrowth
Askin Erdogan, Satish S.C. Rao
Tłum.: Krzysztof Kurek
 
Streszczenie:
Zespół rozrostu grzybiczego jelita cienkiego (small intestinal fungal overgrowth – SIFO) charakteryzuje się obecnością nadmiernej liczby grzybów w jelicie cienkim, powiązaną z występowaniem objawów żołądkowo-jelitowych (gastrointestinal – GI). Dotychczas wiadomo, że kandydoza powoduje objawy GI, zwłaszcza u pacjentów z zaburzoną odpornością, jak również leczonych steroidami lub antybiotykami. Jednakże wyniki opublikowanych w ostatnim czasie badań sugerują, że rozrost grzybów w jelicie cienkim może być przyczyną niewyjaśnionych dolegliwości GI także u pacjentów bez zaburzeń odporności. W 2 niedawno przeprowadzonych badaniach wykazano, że przyczyną niewyjaśnionych dolegliwości GI w 26% (24/94 badanych) przypadków i w 25,3% (38/150 badanych) przypadków pacjentów był SIFO. Najczęściej zgłaszanymi objawami w omawianej grupie pacjentów są: odbijanie, wzdęcia brzucha, niestrawność, nudności, biegunka oraz nadmierne oddawanie gazów. Mechanizm (mechanizmy) predysponujące do rozwoju SIFO pozostają niewyjaśnione, ale wśród możliwych przyczyn brane pod uwagę są zaburzenia motoryki jelita cienkiego i stosowanie inhibitorów pompy protonowej. Jednakże aby potwierdzić powyższe obserwacje oraz ocenić znaczenie kliniczne rozrostu grzybiczego, zarówno u pacjentów z niewyjaśnionymi dolegliwościami GI, jak też u osób zdrowych, potrzebne są dalsze badania. Co ważne, niewyjaśnione pozostaje, czy eradykacja grzybów z jelita prowadzi do ustąpienia objawów; obecnie zalecane jest 2-3-tygodniowe leczenie przeciwgrzybicze, które może być skuteczne w łagodzeniu objawów omawianej choroby, chociaż nie udowodniono jego skuteczności w eradykacji grzybów z jelita.
 
Słowa kluczowe: jelito cienkie, rozrost grzybiczy, objawy, mikroflora dwunastnicy, rozpoznanie, leczenie, praca przeglądowa
 
Endoskopowe leczenie łagodnych zwężeń dróg żółciowych
Endoscopic management of benign biliary strictures
Tarun Rustagi, Priya A. Jamidar
Tłum.: Krzysztof Kurek
 
Streszczenie:
Łagodne zwężenia dróg żółciowych stanowią powszechne wskazanie do endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW; endoscopic retrograde cholangiopancreatography – ERCP). Leczenie endoskopowe tych zwężeń rozwijało się w ciągu ostatnich 2 dekad i obecnie stanowi standard postępowania. Najczęstszą przyczynę łagodnych zwężeń dróg żółciowych stanowią następstwa leczenia operacyjnego oraz przewlekłego zapalenia trzustki. Techniki obrazowania wysokiej jakości pozwalają ustalić plan leczenia endoskopowego. Obecnie preferowaną metodą postępowania jest sekwencyjne wprowadzanie do dróg żółciowych wielu protez plastikowych. W leczeniu omawianych zwężeń coraz większą rolę odgrywa ponadto wprowadzanie do dróg żółciowych pokrytych protez metalowych, chociaż postępowanie takie powinno być zastosowane wyłącznie w przypadku ściśle określonych wskazań z uwagi na rozbieżne dane literaturowe dotyczące jego skuteczności, jak również ze względu na koszty i możliwe powikłania. Współpraca zespołu lekarskiego, w którym ważną rolę odgrywają chirurg oraz radiolog interwencyjny, zapewnia ustalenie optymalnego postępowania w przypadkach łagodnych zwężeń dróg żółciowych.
 
Słowa kluczowe: przewlekłe zapalenie trzustki, cholecystektomia, transplantacja, zwężenia okolicy wnęki wątroby, SEMS, protezy, poszerzanie, mikroskopia konfokalna, ERCP, cholangioskopia
Komentarz: dr n. med. Andrzej Baniukiewicz
 
Rak wątrobowokomórkowy: nieinwazyjna diagnostyka w świetle aktualnych rekomendacji
Hepatocellular carcinoma: noninvasive diagnostics procedures according to current
recommendations
Małgorzata Piechota, Robert Król, Wojciech Wawrzynek, Marek Hartleb
 
Streszczenie:
Rak wątrobowokomórkowy (HCC) jest najczęściej występującym, pierwotnym, złośliwym guzem nowotworowym wątroby. Rozwój nowych technik obrazowania, jaki nastąpił w ostatnich latach, przyczynił się do stawiania coraz trafniejszych diagnoz w różnicowaniu zmian ogniskowych w wątrobie. Otwiera to nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne jeśli chodzi o raka wątrobowokomórkowego. Dzięki skuteczności badań przesiewowych zwiększa się liczba pacjentów zdiagnozowanych z wczesnym stadium zaawansowania HCC, u których możliwe jest zastosowanie skutecznego leczenia. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd piśmiennictwa na temat aktualnych rekomendacji obowiązujących w diagnostyce obrazowej HCC.
 
Abstract:
Hepatocellular carcinoma (HCC) is the most common, primary, malignant tumour of the liver. The development of new imaging techniques, that occurred in the recent years, contributed to an increased accuracy in diagnosis of liver focal lesions. It opens new diagnostic and therapeutic possibilities for HCC. Thanks to high efficacy of screening tests raises the number of early diagnosis, that makes successful treatment of HCC possible. The following paper provides an overview of scientific writing, concerning current recommendations in imaging diagnostics of HCC.
 
Słowa kluczowe: HCC, diagnostyka obrazowa, marskość wątroby
Key words: HCC, diagnostic imaging, cirrhosis
 
Wskaźniki jakości w endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej – wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i Towarzystwa Chirurgów Polskich
Quality indicators for endoscopic retrograde cholangiopancreatography – guidelines from the Polish Society of Gastroenterology and the Association of Polish Surgeons
Tomasz Marek, Ewa Nowakowska-Duława, Andrzej Baniukiewicz, Krzysztof Kurek, Andrzej Białek, Janusz Milewski, Jan Pertkiewicz, Jarosław Reguła, Marian Smoczyński, Jan Kulig, Aleksander Zając
 
Streszczenie:
Prezentowane wytyczne zostały opracowane przez grupę roboczą reprezentującą Polskie Towarzystwo Gastroenterologii i Towarzystwo Chirurgów Polskich. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW) jest jedną z najtrudniejszych technicznie procedur endoskopowych w obrębie przewodu pokarmowego, obarczoną wysokim odsetkiem powikłań. Motywacją do opracowania wskaźników jakości w ECPW było dążenie do zapewnienia pacjentom badań najwyższej jakości z możliwie niskim ryzykiem powikłań. Grupa robocza określiła wskaźniki jakości w ECPW, przedstawione w poniższym artykule.
 
Abstract:
These guidelines have been prepared by a taskforce representing the Polish Society of Gastroenterology and the Association of Polish Surgeons. Endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) is one of the most technically challenging and high risk procedures performed in gastrointestinal tract. The motivation for developing quality indicators for ERCP was the desire to provide patients with the feasibly safe and highest-quality procedures. In this article, the taskforce has identified a set of quality indicators for ERCP.
 
Słowa kluczowe: endoskopia, endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna, wskaźniki jakości, wytyczne
Key words: endoscopy, endoscopic retrograde cholangiopancreatography, quality indicators, guidelines
 
Śluzowy nowotwór torbielowaty trzustki − aspekty praktyczne
Mucinous cystic neoplasm of the pancreas − practical aspects
Adam R. Markowski
 
Streszczenie:
Śluzowy nowotwór torbielowaty trzustki (mucinous cystic neoplasm − MCN) jest rzadkim, potencjalnie wyleczalnym, produkującym mucynę, torbielowatym nowotworem części egzokrynnej trzustki. MCN występuje 20-krotnie częściej u kobiet, zwykle w 5. dekadzie życia, ma typowo charakter jednoogniskowy i wielokomorowy, przeważnie nie komunikuje się z systemem przewodów trzustkowych, a lokalizuje się najczęściej w ogonie trzustki. MCN jest jednym z 3 znanych prekursorów przewodowego gruczolakoraka trzustki, przebiega początkowo bezobjawowo i zwykle jest stwierdzany przypadkowo. Diagnoza i strategia postępowania terapeutycznego opierają się na wynikach badań obrazowych i zależą od obecności radiologicznych stygmatów wysokiego ryzyka złośliwości oraz ewentualnie od wyniku badania cytologicznego. Jedynym sposobem leczenia MCN z objawami sugerującymi obecność inwazyjnego raka jest radykalna resekcja onkologiczna z usunięciem lokoregionalnych węzłów chłonnych. W artykule omówiono przebieg kliniczny oraz podstawowe problemy diagnostyki, terapii i nadzoru onkologicznego nad pacjentami z MCN.
 
Abstract:
Mucinous cystic neoplasm of the pancreas (MCN) is rare, potentially curative, mucin-producing, cystic neoplasm of the exocrine part of pancreas. MCN is approximately 20 times more common in women than men, usually occurs during the 5th decade of life, typically has solitary and multilocular appearance, usually does not communicate with the pancreatic ductal system and localizes mostly in the tail of the pancreas. MCN is one of the three known precursor lesions of pancreatic ductal adenocarcinoma, is initially asymptomatic and usually found incidentally. Diagnosis and therapeutic strategy is based on the results of imaging studies and depends mainly on the presence of radiological high-risk stigmata of malignancy and, optionally, on cytology test results. Radical oncological resection with locoregional lymphadenectomy is the primary mode of treatment for MCN with features predictive of invasive carcinoma. This article discusses the clinical course, basic issues of diagnosis, therapy and oncologic surveillance of MCN patients.
 
Słowa kluczowe: śluzowy nowotwór torbielowaty trzustki, diagnostyka, leczenie
Key words: mucinous cystic neoplasm of the pancreas, diagnosis, treatment
 
Kalprotektyna kałowa jako nieinwazyjne narzędzie do różnicowania organicznych i czynnościowych chorób przewodu pokarmowego
Fecal calprotectin as a noninvasive tool to differentiate organic and functional gastrointestinal diseases
 Irena Ciećko-Michalska, Iga Wierzbicka-Tutka, Małgorzata Szczepanek, Tomasz Mach
 
Streszczenie:
Wprowadzenie.
Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ) to przewlekłe choroby przebiegające z okresami zaostrzeń i remisji. Mogą współwystępować z zespołem jelita nadwrażliwego (ZJN). Oznaczenie kalprotektyny kałowej pozwala na wczesne wykrycie zaostrzenia NChZJ, różnicowanie między NChZJ i ZJN, jak również różnicowanie między zaostrzeniem NChZJ a nakładaniem się ZJN.
Cel pracy. Celem badania była ocena przydatności testu Valida Pro – Kalprotektyna i krew utajona (szybkiego testu paskowego do jakościowego oznaczania ludzkiej kalprotektyny i krwi utajonej w kale) w różnicowaniu czynnościowych i zapalnych chorób jelita u pacjentów z bólami brzucha i biegunką.
Materiał i metodyka. Do badania włączono 30 chorych z NChZJ (14 z WZJG i 16 z ChLC), 18 chorych z ZJN oraz 13 zdrowych ochotników. U chorych z NChZJ i ZJN oznaczano CRP, leukocyty, hemoglobinę i płytki krwi. U wszystkich badanych wykonywano test Valida Pro.
Wyniki i wnioski. Kalprotektyna w kale została stwierdzona u 3 chorych na WZJG, wszyscy oni byli w fazie zaostrzenia. W grupie pacjentów z zaostrzeniem WZJG (10 osób) u 5 (50%) chorych stwierdzono krew utajoną w kale. U 3 (30%) osób z zaostrzeniem WZJG stwierdzono dodatnią kalprotektynę w kale. W grupie z ChLC test nie wykrył kalprotektyny, natomiast u 4 (25%) osób w fazie zaostrzenia choroby była dodatnia krew utajona w kale. Test Valida Pro – Kalprotektyna i krew utajona jako test przesiewowy może pomóc w wykrywaniu organicznych schorzeń przewodu pokarmowego. Może też był przydatny do monitorowania leczenia chorych z NChZJ.
 
Abstract:
Introduction.
Inflammatory bowel disease (IBD) is a group of chronic diseases, characterized by periods of exacerbations and remissions. They may coexist with irritable bowel syndrome (IBS). Determination of fecal calprotectin allows for early detection of exacerbations IBD, differentiation between IBD and IBS, as well as the differentiation between exacerbation IBD and overlapping IBS.
Aim of the study. The aim of this study was to evaluate the usefulness of the test Valida Pro fecal calprotectin and occult blood (the rapid strip test for the qualitative detection of human calprotectin and fecal occult blood) in the differentiation of functional and inflammatory bowel disease in patients with abdominal pain and diarrhea.
Materials and methods. The study included 30 patients with IBD (14 in UC and 16 in CD patients), 18 patients with IBS and 13 healthy volunteers. In patients with IBD and IBS – CRP, white blood cells, hemoglobin, and platelets were determined. In all subjects the test Valida Pro was performed.
Results and conclusions. Calprotectin in feces was observed in 3 patients with UC, all of these patients were in the exacerbation phase of the disease. 5 patients (50%) in the group of patients with exacerbation of UC had occult blood in the stool. In 3 patients (30%) with exacerbation of UC calprotectin in stool was detected. In the group with CD, there was no calprotectin in feces. However, 4 (25%) patients in exacerbation phase of CD had positive occult blood. Test Valida Pro – fecal calprotectin and occult blood, as a screening test can be used in early detection of organic disease of the gastrointestinal tract. It may also be useful in monitoring the treatment of patients with IBD.
 
Słowa kluczowe: kalprotektyna kałowa, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, nieswoiste choroby zapalne jelit, zespół jelita nadwrażliwego, krew utajona w kale
Key words: fecal calprotectin, ulcerative colitis, Crohn’s disease, inflammatory bowel disease, irritable bowel syndrome, fecal occult blood
 
Chłoniak z komórek płaszcza (MCL) w przewodzie pokarmowym – trudności terapeutyczne
Gastrointestinal involvement in mantle cell lymphoma – therapeutic difficulties
Karolina Tomaszewska-Warda, Krystyna Stec-Michalska

Streszczenie:
Pacjent, lat 69, przyjęty na oddział gastrologiczny w trybie nagłym z powodu krwawienia z przewodu pokarmowego z towarzyszącymi objawami wstrząsu hipowolemicznego. Przed 2 laty u chorego rozpoznano chłoniaka z komórek płaszcza (mantle cell limphoma – MCL) okolicy nadobojczykowej prawej, leczenie chemioterapią i radioterapią. Badania endoskopowe wykazały, iż przyczyną krwawienia były rozległe zmiany naciekowe chłoniaka MCL w żołądku, dwunastnicy i jelicie grubym. Towarzyszyła im enteropatia wysiękowa o ciężkim przebiegu. Pacjent wymagał intensywnego nadzoru. Podjęto próbę leczenia niewydolności przednerkowej, wyrównania niedoborów białkowych, stabilizacji układu krążenia, przetoczono preparaty krwiopochodne. Po ustabilizowaniu stanu klinicznego chorego przekazano do Kliniki Hematologii celem dalszego leczenia przyczynowego.
 
Abstract:
69-years old man admitted to the Gastroenterology Department because of the bleeding from the gastrointestinal tract with symptoms of hypovolemic shock. Patient with two years history of lymphoma MCL (mantle cell lymphoma) right supraclavicular area, treated with chemotherapy and radiotherapy. Endoscopy revealed that the cause of the bleeding was extensive infiltrates of MCL lymphoma in the stomach, duodenum and colon. They were accompanied by severe exudative enteropathy. The patient required intensive supervision. Attempted treatment of prerenal failure, deficiency of protein alignment, stabilization of the circulatory system, blood transfusion preparations. After stabilization of the clinical condition, the patient was transferred to the Department of Hematology for further treatment causation.
 
Słowa kluczowe: chłoniak z komorek płaszcza, MCL; mnoga polipowatość chłoniakowa, MLP; krwawienie z przewodu pokarmowego
Key words: mantle cell lymphoma, MCL; multiple lymphomatous polyposis, MLP; gastrointestinal bleeding